HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Przyczyny rozpoczęcia zinstytucjonalizowanej integracji w Europie po II wojnie światowej: zniszczenie gospodarcze państw Europy, dezaktualizacja tradycyjnej ideologii państwa suwerennego, niezdolnego do zagwarantowania bezpieczeństwa i pokoju swoim obywatelom - poszukiwanie gwarancji bezpieczeństwa i pokoju we współpracy międzynarodowej, zagrożenie ze strony tworzonego przez Związek Radziecki bloku krajów komunistycznych, groźba nowej wojny - konieczność politycznej współpracy na arenie międzynarodowej państw Europy Zachodniej, obawy przed odbudową potęgi gospodarczej i militarnej Niemiec - włączenie Niemiec do współpracy międzynarodowej w taki sposób , by nie zagrażała Europie, niewiara w klasyczne formy współpracy międzynarodowej - poszukiwanie nowych form współpracy. Trudna sytuacja międzynarodowa i gospodarcza w Europie po II wojnie światowej, jak i upadek ideologii państwa suwerennego sprawiło, iż Europejczycy zaczęli poszukiwać nowej konstrukcji ideologicznej i instytucjonalnej dla zapewnienia bezpieczeństwa i pokoju w Europie. Skoro doświadczenie drugiej wojny światowej pokazało, iż klasyczne formy traktatów sojuszniczych nie wystarczyły do zachowania pokoju w Europie trzeba było szukać nowych rozwiązań. Główne etapy integracji:
Lata 1945-1957 Od idei federalistycznych do powstania trzech Wspólnot Europejskich
19.09.1946 Winston Churchill zgłasza w Zurychu propozycję utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy opartych na współpracy francusko - niemieckiej
05.06.1947 Wprowadzenie planu Marshalla - amerykańskiego planu pomocy gospodarczej dla odbudowania Europy (z powodu odrzucenia Planu przez ZSRR i państw Europy Środkowo - Wschodniej pomoc jest skierowana do krajów Europy Zachodniej.
16.04.1948 Podpisanie w Paryżu układu o utworzeniu Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej. W skład organizacji wchodzi 16 państw.
04.04.1949 Podpisanie w Waszyngtonie układu o utworzeniu Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), w skład którego wchodzi 12 państw
05.05.1949 Powstanie Strassburgu Rady Europy, której cel stano0wi wspieranie jedności i współpracy w Europie. Obszary działania: prawa człowieka, zagadnienia socjalne, oświata, kultura, sport, młodzież, zdrowie, środowisko, ochrona pomników, problemy komunalne, regionalne, kwestie prawne, środki masowego przekazu. Krajami założycielskimi Rady Europy są: Belgia, Dania, Francja, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Norwegia, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy
09.05.1950 Robert Schuman ogłosił publicznie deklarację przygotowaną przez Jeana Monneta, wyznaczając tym samym "pierwszy etap Federacji Europejskiej:
18.04.1951 Podpisanie w Paryżu traktatu o powołaniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali tzw. Traktat Paryski. Wśród sygnatariuszy zawartego na 50 lat traktatu znalazły się Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy, Włochy.
25.03.1957 Podpisanie Traktatów Rzymskich ustanawiających Europejską Wspólnotę Gospodarczą i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. Celem EWG jest utworzenie wspólnego rynku europejskiego a celem Euroatomu zapewnienie kontroli i współpracy w zakresie pokojowego wykorzystania energii atomowej.
1957-1992 Od Wspólnot Europejskich do Unii Europejskiej
03.05.1960 Wejście w życie konwencji sztokholmskiej o utworzeniu Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu - EFTA. W skład EFTA wchodzą: Austria, Dania, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania
01.07.1967 Połączenie organów trzech wspólnot: EWG, EUROATOMU, EWWiS.
01.07.1968 Powstanie unii celnej - zniesienie ceł wewnętrznych i ograniczeń ilościowych w handlu między poszczególnymi państwami Szóstki; wprowadzenie wspólnej taryfy zewnętrznej.
22.07.1972 Podpisanie w Brukseli przez przedstawicieli EFTA i EWG porozumienia o utworzeniu do 1985 roku strefy wolnego handlu między państwami należącymi do obydwu organizacji.
01.01.1973 Poszerzenie EWG o Danię, Irlandię i Wielką Brytanię
13.03.1979 Wprowadzenie Europejskiego Systemu Walutowego (z mocą wsteczną od 01.01.1979), wchodzą do niego waluty 8 państw EWG (poza Wielką Brytanią); powstaje Europejska Jednostka Walutowa (ECU)
01.01.1981 Poszerzenie Wspólnot o Grecję
01.01.1986 Poszerzenie Wspólnot o Hiszpanie i Portugalię
16.12.1991 Podpisanie przez państwa byłego bloku wschodniego: Polskę, Czechosłowację i Węgry układów stowarzyszeniowych ze Wspólnotami Europejskimi
07.02.1992 Podpisanie w Maastricht Traktatu o Unii Europejskiej. Traktat określił ramy i harmonogram dochodzenia do Unii Gospodarczej i Walutowej, rozszerzono zakres wspólnej polityki o edukację, ochronę zdrowia, kulturę, sieci transeuropejskie i ochronę konsumenta. Państwa członkowskie UE zobowiązały się do prowadzenia Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa.
Lata 1992-2002 Od Unii Europejskiej do "nowej" rozszerzonej Europy
01.11.1993 Wejście w życie traktatu o Unii europejskiej
01.01.1995 Poszerzenie Unii Europejskiej o kraje EFTA, nie będące dotychczas członkami Unii: o Austrię, Finlandię i Szwecję. W przeprowadzonym wcześniej referendum Norwegowie opowiedzieli się przeciw integracji
12.06.1995 Podpisanie układów stowarzyszeniowych z państwami byłego ZSRR: Estonią, Łotwą i Litwą
02.10.1997 Podpisanie Traktatu Amsterdamskiego. Sposób głosowania w Radzie, liczbę komisarzy i parlamentarzystów uzależniono od poszerzenia Unii Europejskiej. Wzmocniono kontrolę polityczną Parlamentu Europejskiego nad Komisja. Wzrosła rola Trybunału Sprawiedliwości. Do traktatu włączono również przyjęty w Maastricht protokół socjalny
31.03.1998 Rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z grupą 5+1 (polska, Czechy, Słowenie, Węgry, Estonia i Cypr)
01.01.1999 Wprowadzenie wspólnej waluty euro. Do trzeciego etapu Unii Gospodarki Walutowej przystępuje 12 państw UE: Francja, Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg, Irlandia, Hiszpania, Portugalia, Finlandia, Austria, Grecja; poza strefą euro znalazły się: W. Brytania, Szwecja, Dania
01.05.1999 Wejście w życie Traktatu Amsterdamskiego
26.03.2000 Grecja przystępuje do Układu z Schengen
07.12.2000-11.12.2000 Szczyt w Nicei, osiągnięcie porozumienia w sprawie reformy instytucji UE
25.03.2001 Dania, Finlandia, Szwecja oraz kraje EFTA (Islandia i Norwegia) przystępują do Układu z Schengen.
14.12.2001 - 15.12.2001 Szczyt UE w Laeken pod Brukselą zamieścił w dokumencie końcowym listę 10 krajów kandydujących do UE, w tym Polskę, które mają szansę na członkostwo w 2004 roku. Pozostałe wymienione państwa to: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenie, Węgry. Na szczycie w Laeken przyjęto również Deklarację w sprawie przyszłości UE
01.01.2002 W powszechnym obiegu krajów unii walutowej pojawiają się banknoty i monety euro. Banknoty są jednakowe dla wszystkich krajów. Monety mają wspólny awers, informujący o ich wartości, ale różny narodowy rewers.
21.06.2002- 22.06.2002 - szczyt Unii w Sewilli, potwierdził zamiar Piętnastki poszerzenia jej w 2004 roku o 10 krajów, w tym Polskę.
13.12.2002 Finał negocjacji pomiędzy dziecięcioma państwami Europy Środkowej i Południowej a UE w Kopenhadze.
01.02.2003 - Traktat nicejski
31.03.2003 W ramach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE bierze udział w operacjach utrzymywania pokoju na Bałkanach, początkowo w byłej Jugosławii, a następnie w Bośni i Hercegowinie. W obu przypadkach siły pod wodzą UE zastępują jednostki NATO
16.04.2003 Traktat ateński
01.05.2004 Dziesięć kolejnych krajów Europy przystępuje do UE: Cypr, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Republika Czeska, Słowacja, Słowenia i Węgry. Tym samym liczba państw członkowskich zwiększyła się z 15 do 25.
10.06.2004-13.06.2004 Odbywają się szóste bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego. Pierwsze po rozszerzeniu UE do 25 krajów wybory, które przebiegły przy wyjątkowo niskiej frekwencji, przyniosły zwycięstwo konserwatystom.
29.10.2004 25 krajów UE podpisuje Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy
01.02.2005 W życie wchodzi Stowarzyszenie Porozumienia pomiędzy UE i Chorwacją
25.04.2005 W Luksemburgu podpisano traktaty o akcesji z Bułgarią i Rumunią
29.05.2005 Francuzi, jako pierwszy kraj UE, wyraźną większością głosów odrzucili w referendum konstytucję Unii Europejskiej.
29.10.2006 Ogłoszenie wyników międzynarodowego konkursu na logo rocznicowe UE - zwycięzcą został Szymon Skrzypczak z Poznania
16-17.12.2005 Decyzja o rozpoczęciu rozmów przedakcesyjnych z Chorwacją i Turcją w roku 2005, po spełnieniu pewnych warunków
01.01.2007 Nowe państwa przystąpiły do UE: Bułgaria i Rumunia (Liczba krajów członkowskich zwiększyła się do 27). Słowenia dołącza do strefy euro
25.03.2007 50 rocznica podpisania traktatów rzymskich
21 - 23.06.2007 Szczyt Unii Europejskiej w Brukseli dotyczący zmiany systemu głosowania w Radzie UE
27.06.2007 Parlament Europejski i Rada Europejska wydały rozporządzenie regulujące stawki roamingowe na terenie 27 państw UE (połączenia wykonywane za granicą 0,49 Euro+VAT, odbierane za granicą 0,24 Euro+VAT) - tzw. Eurotaryfa
01.07.2007 Karaibskie wyspy Bonaire, Saba i Sint Eustatius zostały włączone do Holandii i tym samym stały się częścią UE.
01.09.2007 Obowiązek uruchomienia Eurotaryfy przez wszystkich operatorów komórkowych na terenie UE
31.12.2007 Symboliczne otwarcie granic w ramach Układu z Schengen w Worku Turoszowskim, na trójstyku granic polskiej, czeskiej i niemieckiej
01.01.2008 Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry - wstępują do Układu z Schengen - przejścia lądowe i morskie |